KOSSAK Wojciech (1856 - 1942) Ułan z koniem

olej, płótno, wym.: 55 x 45,5 cm, sygn. l. d.: "Wojciech Kossak / Kraków / 1936 (4?) / 23/7"

Cena: 44 000 PLN

Wojciech Kossak był malarzem realistą tworzącym na przełomie XIX i XX wieku. Urodził się 31 grudnia 1856 roku w Paryżu, zmarł 29 lipca 1942 roku w Krakowie.

Pochodził z artystycznej krakowskiej rodziny, wśród której znalazły się takie osobowości polskiej kultury i sztuki, jak Juliusz Kossak (ojciec malarza), Jerzy Kossak, Maria Pawlikowska Jasnorzewska, Magdalena Samozwaniec (dzieci artysty) czy Tadeusz Kossak (brat bliźniak).

Malarstwa początkowo uczył się od ojca, a od 1871 roku studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, która wówczas nazywała się Szkołą Rysunku i Malarstwa. W 1873 roku wyjechał do Monachium, gdzie zasilił szeregi studentów Akademii Sztuk Pięknych, a po odbyciu ochotniczej służby wojskowej zakończonej egzaminem oficerskim trafił do Paryża, gdzie również zgłębiał tajniki malarstwa. Do Krakowa powrócił po dziesięciu latach, w 1883 roku.

Z powrotem do kraju i założeniem rodziny zbiegły się pierwsze zawodowe sukcesy artysty. Po kilku wystawach zaczęły do Kossaka napływać zamówienia między innymi od samego cesarza Franciszka Józefa oraz z muzeów w Pradze czy Wiedniu. Malarstwo Kossaka podobało się i dobrze sprzedawało w kraju i za granicą do tego stopnia, że artysta stał się także protegowanym kolejnego cesarza Wilhelma.

W początkach swojej pracy twórczej Kossak kopiował obrazy ojca, Juliusza Kossaka – słynnego krakowskiego malarza batalisty, którego ulubionym tematem były konie. Trudno więc dziwić się, że młody Wojciech nasiąkł i realistyczną stylistyką, i charakterystyczną tematyką. Jako dojrzały twórca również najczęściej malował sceny batalistyczne lub myśliwskie, w których istotne miejsce zajmowały figury rumaków. Poczytne miejsce w jego twórczości zajmowały także dzieła związane z historią Polski i Europy. Najsłynniejsze obrazy historyczne Wojciecha Kossaka to między innymi Manewry pod Sądową Wisznią, Postój ułanów na śniegu, Wizja żołnierska, Piłsudski na kasztance, Sztab Kościuszki, Królewska ujeżdżalnia za Stanisława Augusta, Bitwa pod Raszynem (malowana wspólnie z ojcem), Generał Sowiński na Szańcach Woli i wiele innych. Inny słynny obraz batalistyczny, który w 1931 roku namalował Wojciech Kossak – Bitwa pod Grunwaldem – w rzeczywistości ma tytuł Grunwald i jest olejem na płótnie o wymiarach 350 x 400.

Dzieła Wojciecha Kossaka z okresu pełnej dojrzałości artystycznej to także panoramy, między innymi wystawiana obecnie we Wrocławiu Panorama Racławicka ukończona w 1894 roku. Oczywiście Kossak nie jest jedynym autorem tego ogromnego, mającego 15 metrów wysokości i 150 metrów długości dzieła – do współpracy nad nim zaprosił go Jan Styka, a obraz tworzyło wielu znanych i cenionych polskich twórców, między innymi Teodor Axentowicz czy Włodzimierz Tetmajer, brat poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera. 

Drugą malowaną przez Kossaka panoramą było Przejście przez Berezynę. Tworzony we współpracy z Julianem Fałatem obraz nie przetrwał w swojej pierwotnej postaci, a został podzielony na kilka segmentów funkcjonujących dziś jako samodzielne dzieła.

Kossak malował do końca życia. Jeszcze w dniu śmierci poprosił, by ktoś z rodziny przygotował mu paletę, nie był już jednak w stanie wstać z łóżka. Zmarł tego samego wieczora w otoczeniu rodziny i pełnej świadomości.

Reprodukcje obrazów Kossaka to bardzo chętnie wybierane obrazy, które spotkać można w wielu tradycyjnych wnętrzach kultywujących polskie tradycje.