ABERDAM Alfred (1894 - 1963) - Martwa natura

olej na płótnie, wym.: 46,5 x 55 cm, sygnowany po prawej u dołu: "Aberdam"

Cena: 46 000 PLN

Alfred Aberdam (ukr. Альфред Абердам)  (1894 Krystynopol (Galicja) –  1963 Paryż) – polski malarz pochodzenia żydowskiego, rzeźbiarz, członek grupy Plastycy Nowocześni, jeden z przedstawicieli Szkoły Paryskiej (Ecole de Paris).

Alfred Aberdam urodził się w Krystynopolu, skąd jego rodzice przeniesli się w 1905 roku do Lwowa.  Dorastał w zamożnej, mieszczańskiej rodzinie. W 1913 Aberdam wyjechał do Niemiec, gdzie dnia 28.10.1913 roku rozpoczął studia w Klasie Rysunkowej na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium u prof. Gabriela von Hackla (1843-1926).

Po wybuchu I wojny światowej, musiał przerwać naukę; został zmobilizowany do służby w armii austriackiej na froncie wschodnim. Został ranny na początku wojny i po dostaniu się do niewoli rosyskiej przebywał w obozach jenieckich w Krasnojarsku i Irkucku.

W 1917 r. Aberdam został przez miejscowy sowiet mianowany Komisarzem Ludowym Wydziału Sztuk Pięknych, który powierzył mu zadanie reorganizacji nauczania artystycznego. Rok później w Moskwie zaprzyjaźnił się z poetami Władimirem Majakowskim i Siergiejem Jesieninem; następnie przeniósł się do Leningradu, skąd udało mu się uciec do Wiednia a następnie wrócić do Lwowa.

W latach 1920-1922 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u prof. Teodora Axentowicza; w 1922 otrzymał I nagrodę za malarstwo. Samodzielną karierę malarską rozpoczął w Warszawie w kwietniu 1922 roku, biorąc udział w IV Wystawie Malarstwa i Rzeźby prezentowanej w Centrum Społeczności Żydowskiej, a następnie w październiku we Lwowie zbiorowej ekspozycji Koła Miłośników Sztuki Żydowskiej. Od tej pory publikował artykuły i reportaże do przeglądów artystycznych we Lwowie, m.in. "Chwila" i "Nasz Przegląd". W 1923 r. podczas pobytu w Berlinie, gdzie kontynuował naukę w pracowni rzeźbiarza Aleksandra Archipienki  i poznał Zygmunta Menkesa i Joachima Weingarta, również uczęszających na zajęcia prowadzone przez tego wybitnego rzeźbiarza.

W 1924 Aberdam wyjechał do Francji i osiadł w Paryżu w dzielnicy Montparnasse, dołączając w.

Pod koniec 1925 r. Jan Śliwiński zorganizował wystawę czterech malarzy z Galicji w swojej galerii Au Sacre du Printemps przy rue du Cherche-Midi 5 w Paryżu. Prace Aberdama były wystawiane obok obrazów jego trzech przyjaciół Léona Weissberga, Zygmunta Menkesa i Joachima Weingarta - tak powstała tzw. Grupa Czterech (le Groupe des Quatre). Do 1937, dzięki przyjacielowi Marcelowi Słodkiemu, Aberdam korzystał z zamówień szwajcarskich kolekcjonerów. W tym okresie wystawiał też m.in. Salonach Paryskich (Niezależnych i Tuileries), Wystawie Polskiej Sztuki Nowoczesnej w Galerii Éditions Bonaparte w 1929. W tej ostatniej zorganizował wystawę indywidualną w 1931. W 1932 miał wystawy we Lwowie i Warszawie. Od 1933 należał do grupy Plastycy Nowocześni. W 1935 brał udział w wystawie polskich artystów tworzących we Francji w paryskiej Galerie des Beaux-Arts. 

Pod okupacją niemiecką znalazł schronienie w Paryżu w domu pianistki Anny Radlińskiej.
Po wojnie II wojnie światowej Aberdam wrócił do swojego domu w Paryżu, odwiedził południe Francji, Szwajcarię, a później Izrael. W 1944 r. brał udział w reorganizacji Towarzystwa Artystów Żydowskich w Paryżu, utworzonego w 1937 r. przez Léona Weissberga i Chila Aronsona przy wsparciu znanych artystów, takich jak Marc Chagall i Mané-Katz, którego prezesem był rzeźbiarz Léon Indenbaum. Aberdam został sekretarzem stowarzyszenia, a jego skarbnikami Marc Sterling i Zygmund Schreter. Ich celem było stworzenie w Paryżu muzeum żydowskiego oraz pisma poświęconego kulturze żydowskiej. Stowarzyszenie to zorganizowało dwadzieścia spotkań, z których pierwsze odbyło się 15 września 1944 roku. 
Począwszy od lat 40-tych wielokrotnie wystawiał swoje prace, m. in.: w Paryżu (1952), Londynie (1961), Tel-Awiwie (1962). W 1970 w genewskim Petit Palais urządzono wystawę retrospektywną.

Przedwojenna twórczość Aberdama związana była przede wszystkim z kręgiem Szkoły Paryskiej (École de Paris). W pierwszym okresie pobytu w Paryżu artysta tworzył w duchu kubizmu i postimpresjnizmu. W malarstwie interesowała go przede wszystkim forma i kolor, potrafił przy tym wykształcić swój własny, rozpoznawalny styl oparty na śmiałym zderzeniu stonowanych i kontarstowych plam barwnych i umiejętnym wykorzystaniu efektów fakturowych dodającym jego kompozycjom "mięsistej", niemal namacalnej wyrazistości. W tym czasie malował przede wszystkim pejzaże, martwe natury, portrety i kompozycje figuralne. W późniejszym okresie źródłem inspiracji Aberdama stało się malarstwo francuskie i włoskie XVII i XVIII w., a w szczególności twórczość takich malarzy, jak Antoine Watteau oraz Alessandro Magnasco. Subtelne nawiązania do ich  twórczości zaowocowały stworzeniem charaktersystycznego stylu, któremu artysta pozostał wierny w swojej powojennej twórczości. Utrzymane w przygaszonej, często sprowadzonej do skali szarości kompozycje, wśród których dominowały  sceny rodzajowe i kompozycje figuralne wypełnione zwiewnymi, uchwyconymi jakby w tanecznym ruchu sylwetkami,  nacechowane były fantastyką, groteską, wizjonerstwem i romantyzmem. W tym czasie chętnie nawiązywał również do tematyki biblijnej i mitologicznej.

Prace Alfreda Aberdama znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Narodowego w Warszawie a także w prywatnych zbiorach rodziny artysty w Paryżu i Detroit .